Domein De Wijngaardsberg

Nederland

"De Wijngaardsberg ligt op een locatie die een lange wijngeschiedenis kent."

Nederlandse wijngeschiedenis

Sommige mensen denken misschien dat wijn maken in dit land een nieuw en volkomen idioot idee is. Maar als je teruggaat in de geschiedenis is dit idee heel zo gek nog niet. Het oudste bewijs dat er vroeger wijnbouw in Nederland was, is te vinden in de zuidelijke provincie Limburg. Op de huidige locatie van Domein De Wijngaardsberg stonden in 968  al druivenstokken! De wijngaarden lagen langs de Romeinse weg die van Meerssen naar het huidige Hunnecum leidde. Deze oude weg maakte deel uit van een belangrijke Romeinse handelsroute, de Via Belgica.

Rijke edelen schonken vaak land aan de kerk, en zo werd dit stuk land met wijngaarden aan de kerk geschonken door de Franse koningin Gerberga van Saksen. In die tijd regeerde zij als regentes over deze voormalige meest noordelijke provincie van het Romeinse rijk. Het waren dan ook Franse Benedictijner monniken uit de Champagnestreek die de kennis van het wijn maken naar dit zuidelijke deel van Limburg brachten.

Een koelere periode met vaak extreem koude winters tussen ongeveer 1300 en halverwege 1800, beter bekend als De Kleine IJstijd, was een van de belangrijkste oorzaken dat wijngaarden uiteindelijk verdwenen. Napoleon zou uiteindelijk ook opdracht hebben gegeven om de overgebleven wijngaarden in Nederland te vernietigen om de Franse wijnhandel te beschermen.

In het begin van de 19e eeuw begon het weer langzaam wat warmer te worden. Tegenwoordig heeft de nabijgelegen stad Maastricht hetzelfde klimaat als Dijon (ja, Bourgondië!) in de jaren 1970. Het is dus niet zo vreemd dat in 2002 hier weer een nieuwe start werd gemaakt en de eerste halve hectare wijngaard werd aangeplant.

Limburgse wijnen

We bezochten de gepassioneerde Limburgse wijnmaker Jules Nijst op een prachtige zonnige dag in het dorpje Ulestraten. Uitstekende omstandigheden om een korte video  op te nemen tussen de wijnranken. De eerste halve hectare aan druivenstokken die hier in 2002 werd aangeplant, bestond uit klassieke druivenrassen als Pinot Gris en Auxerrois. In 2008 plantte hij nog eens 1,5 hectare aan, maar nu met Chardonnay en Pinot Noir. Twee jaar later werd een prachtige terraswijngaard met Pinot Gris aangelegd in de glooiende heuvels. Later kwamen daar meer Chardonnay en Pinot Noir bij en tegenwoordig heeft Jules drie hectare, waar hij Bourgondische wijnen maakt van deze vier klassieke druivenrassen. Ook maakt hij een mousserende Brut volgens de Methode Traditionelle, een blend van Chardonnay en Pinot Noir.

BOB Mergelland

De samenstelling van de bodem, die bestaat uit een laag löss met daaronder mergel, maakt deze locatie, het Mergelland, zeer geschikt voor wijnbouw. Het klimaat, de ligging en deze bodemsamenstelling zorgen voor een unieke situatie in Nederland. Sinds 2018 is het Mergelland nu een officieel geregistreerde Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) en zijn er inmiddels meer BOB's voor wijnbouw in de culinaire provincie Limburg. Misschien wel de bekendste producent van BOB-wijnen uit het Mergelland is Wijngaard Apostelhoeve, tevens de oudste commerciële wijngaard van Nederland.

Zuid-Limburgse streekproducten

Domein De Wijngaardsberg ligt in het uiterste zuiden van de provincie Limburg, op slechts een kwartiertje rijden van Maastricht. Als je naar het oosten rijdt zit je zo in Duitsland en als je naar het westen of zuiden rijdt ben je in België voordat je het weet. Inwoners van Zuid-Limburg staan erom bekend dat ze genieten van de goede dingen in het leven en dus vind je hier ook heel wat ambachtelijke producenten van streekproducten. Een aantrekkelijke hoeveelheid Nederlandse wijngaarden en brouwerijen staat klaar om je met open armen te ontvangen, dus waar wacht je nog op? Uitgerekend Domein De Wijngaardsberg biedt helaas geen rondleidingen en proeverijen aan.