"Mensen komen hier voor meer dan alleen een glas Wispe bier."
Die moeten we hoognodig eens bezoeken… Sommige brouwerijen staan al veel te lang op ons lijstje. Wispe Brouwerij was daar één van, en daar moest maar eens verandering in komen! Een brouwerij met proeflokaal in een kerk, niet exact de locatie waar je als eerste aan denkt bij een brouwerij.
Niet de eerste brouwerij in Weesp
De stad Weesp ligt aan de rivier de Vecht en omdat het water vroeger heel schoon was werd hier al in de 14e eeuw bier gebrouwen. En het bleef dan ook bepaald niet bij één bierbrouwerij in Weesp. In de 17e eeuw hadden zich al meer dan dertig brouwerijen gevestigd in de stad. De halve bevolking verdiende hier zijn brood door te werken bij deze brouwerijen.
Ze waren zelf ook niet vies van een biertje, maar het meeste bier ging naar Amsterdam en andere delen van Nederland. Ook werd het geëxporteerd naar andere Europese landen en ging het mee de wereld over met schepen van de VOC. Het waren vooral de katholieken die brouwden en na de 80-jarige oorlog, toen het gereformeerd geloof leidend werd, nam het aantal brouwerijen in rap tempo af. Aan het begin van de 20e eeuw ging de laatste brouwerij in Weesp dicht.
Drie broers brouwen Wispe bier
Pakweg honderd jaar na de sluiting van de laatste brouwerij in Weesp komt Jitze Vellenga in de stad wonen. Uit interesse voor zijn nieuwe leefomgeving duikt hij in de geschiedenis van de stad en stuit op de vele brouwerijen die hier ooit waren. Omdat zijn broer Jerrit op dat moment in Brussel werkte en al aan het hobbybrouwen was, kwam al snel het idee om Weesp weer op de bierkaart te zetten. Ook Remko, de derde broer, ziet dit avontuur wel zitten.
Zoals wel meer brouwerijen begonnen zijn, ging het al snel van zelf thuis bier brouwen naar huurbrouwen bij grotere productiebrouwerijen om de vraag aan te kunnen. De ultieme laatste stap is dan een geschikte locatie vinden om zelf een brouwerij in te kunnen beginnen. In 2015 was daar het moment dat de Sint-Laurentiuskerk als locatie beschikbaar kwam en kon het avontuur beginnen. Dat was althans de bedoeling.
Heel korte geschiedenis van de Laurentiuskerk in Weesp
Het bijzondere onderkomen van Wispe Brouwerij kent een lange geschiedenis, maar we houden het kort hier. De oorspronkelijk rooms-katholieke Sint-Laurentiuskerk is tegenwoordig een gemeentelijk monument en stamt uit 1876. De neogotische kerk in Weesp had toen nog geen echte toren want in eerste instantie kon door geldgebrek alleen het onderste deel van de toren gebouwd worden. Pas 25 jaar later werd de rest van de toren voltooid.
Na de eeuwwisseling begon het aantal kerkgangers steeds verder terug te lopen en kon er niet genoeg geld meer bijeengebracht worden voor hoognodige renovaties aan de kerk. De kerk kampte onder meer met een weggezakte fundering en kwam leeg te staan. Dat was de kans waar de broers Vellenga op hadden gewacht.
In 2016 brak er echter brand uit in de kerktoren van Weesp. De torenspits ging verloren, maar na aankoop van het pand door een projectontwikkelaar is de torenspits herbouwd en sinds 2018 staat hij weer bovenop de toren te pronken. Pas in 2020 kon de brouwerij uiteindelijk van start.
Brouwerij Wispe, bierbrouwerij op heilige grond
Niet alleen de torenspits en fundering werden onder handen genomen na de brand. De projectontwikkelaar wilde een heel nieuwe invulling geven aan de Sint-Laurentiuskerk. Zo kwam er onder meer een yoga studio in een gedeelte van de kerk, maar ook twee grote appartementen en in de toren werd The Clock Tower, een zeer luxe hotelsuite, gerealiseerd.
Allemaal mooi, maar daar kwamen we niet voor. Als je onder twee grote glas-in-lood ramen door, de grote kerk binnenloopt, sta je gelijk in het proeflokaal en restaurant van de Wispe Brouwerij. Wispe? Inderdaad, die naam komt van Weesp. Het is de oudst bekende naamsvermelding van de stad (omstreeks 1150). De inrichting en vormgeving doet aan de jaren ’20 van de vorige eeuw denken en dat is niet toevallig, want in die tijd sloot de laatste brouwerij in Weesp de deuren.
Boven een bar met een grote tapwand van 18 tapkranen staan op een soort vide drie niet te missen koperen brouwketels. Aan je rechterhand staan in de zijvleugel vier grote lager tanks als roestvrijstalen reuzen. In de kerk staan ook een aantal tafels waar je niet alleen aan kunt schuiven voor een smakelijke proeverij in Weesp maar waar je ook een serieuze hap kunt eten.
Wispe bierwinkel
Wispe bier kun je kopen in de winkel die in een zijvleugel van de kerk zit. Het eerste bier dat ze destijds bij Brouwerij De Prael brouwden, was Wispe Blond. Nu bestaat het assortiment uit zo’n vijftien verschillende bieren.
Naast bier kun je hier ook jenever en andere distillaten van Stokerij Anker kopen. Want Weesp had niet alleen veel brouwerijen, in de 17e eeuw was het ook een echte jeneverstad. Zeer lokaal gestookt overigens, want de stookketel staat in de zijvleugel van de kerk. Mooi om te zien dat ook die traditie een nieuw leven is ingeblazen.
Laatst bijgewerkt: 16-05-2025